Ամբողջ աշխարհում սնդիկը շարունակում է օգտագործվել շատ ապրանքներում և ոլորտներում, օրինակ` մանոմետրերում և ջերմաչափերում, էլեկտրական անջատիչներում և ռելեներում, ֆլուորեսցենտային լամպերում, ատամնալիցքի սնդկազոդքում, սպիտակեցնող կրեմներում, դեղագործական պատրաստուկներում, կուտակիչների և վինիլքլորիդմոնոմերի արտադրության մեջ, ինչպես նաև ոսկու արդյունահանման և մշակման ժամանակ:
Սնդիկի արտանետումների կարևոր աղբյուրների շարքին են դասվում` ածուխի այրման հիման վրա էներգիայի արտադրությունը, թափոնների այրումը, ցեմենտի, պողպատի և քլորալկալու արտադրությունը, ոսկու և այլ մետաղների արդյունահանումը, հրկիզումը, աղբյուսները և այնպիսի աղբյուրներ, ինչպիսիք են անօրգանական քիմիական նյութերի արդյունաբերական արտադրությունն ու երկրորդային հալումը:
Արտանետումների արդյունքում սնդիկը պահպանվելով շրջակա միջավայրում` շրջանառվում է օդի, ջրի, հողի և կենսամիջավայրի միջև: Այն մանրէների ազդեցության տակ կարող է վերածվել սնդիկի առավել վտանգավոր միացության` մեթիլսնդիկի, ինչը տարածվում է սննդային շղթայում, հատկապես` ջրային միջավայրում:
Մարդկանց մեծամասնությունը մեթիլսնդիկի ազդեցությանը ենթարկվում է սննդամթերքի, հատկապես ձկների միջոցով, իսկ տարրական սնդիկի ազդեցությունը տեղի է ունենում ատամնալիցքի ամալգամի և մասնագիտական գործունեության միջոցով (օրինակ՝ փոքրածավալ մետաղների արդյունահանում):
Սնդիկի աղբյուրներ կարող են հանդիսանալ սպիտակեցնող քսուքները, սնդիկի օգտագործումը ավանդական բժշկության մեջ և սնդիկի կենցաղային արտահոսքը:
Թունավորման ախտանիշներն են՝
- գլխացավ,
- բերանում չորության զգացում,
- բերանում մետաղական համ,
- ախորժակի նվազում,
- սրտխառնոց,
- որովայնում սուր ցավեր,
- լուծ,
- թուլություն։
Առաջին օգնությունը թունավորման դեպքում
Թունավորման բոլոր դեպքերում անկախ ծանրությունից պետք է անհապաղ դիմել բժշկի՝ տրամադրելով թունաքիմիկատի պիտակին նշված լրիվ տեղեկատվությունը։
Անհրաժեշտ է՝
- տուժածին ազատել ճնշող հագուստից,
- շնչուղիներով թունավորման դեպքում տուժածին հանել աղտոտված գոտուց և ապահովել մաքուր օդ,
- մաշկային թունավորման դեպքում լաթով զգուշորեն հեռացնել թունաքիմիկատը մաշկի վրայից, ապա լվանալ առատ, սառը ջրով, հիմնային լուծույթով կամ օճառով,
- աչքերի մեջ ընկնելու դեպքում՝ լվանալ առատ ջրով, սոդայի կամ բորաթթվի լուծույթով։
- աղեստամոքսային տրակտի թունավորման դեպքում՝ խմեցնել մի քանի բաժակ ջուր (ցանկալի է գոլ) կամ մանգանա-կալիական թույլ վարդագույն լուծույթ,
- առաջացնել փսխում
- գրգռիչ թունավոր նյութեր կուլ տալու դեպքում (օր․՝ ֆորմալին) խմեցնել որևէ պարուրող նյութ (օր․՝ օսլայի մածուկ)։ Չի կարելի տալ կաթ, ճարպեր, ալկոհոլային խմիչքներ,
- մաշկային արյունահոսության դեպքում՝ դնել ջրածնի պերօքսիդով թրջած տամպոններ,
- քթային արյունահոսության դեպքում՝ դնել սառը թրջոցներ քթարմատին և ծոծրակին, իսկ քթի մեջ՝ ջրածնի պերօքսիդով կամ խիտ աղային լուծույթով թրջված տամպոններ։